Art stations fundation - by Grażyna Kulczyk

René Daniëls jest najmniej znany w Polsce z trójki malarzy, których prace prezentowane są na wystawie DE. FI. CIEN. CY. W lutym nasi goście będą mogli lepiej poznać jego twórczość i biografię dzięki projekcjom filmu dokumentalnego „Memoirs of a Scatterbrain”.

Na mapie sztuki drugiej połowy XX wieku Daniëls sytuuje się na pozycji outsidera. Jego twórczość zaczęła się rozwijać na przełomie lat 70. i 80. Obrazy Daniëlsa były zbyt kolorowe i anegdotyczne w porównaniu z „poważną” sztuką konceptualną lat 60. i 70., z drugiej strony zbyt konceptualne na tle rodzącego się w latach 80. w Europie malarstwa neoekspresjonistycznego. Ten okres przyniósł także gwałtowny wzrost świadomości na temat wartości ekonomicznej sztuki. Daniëls, chociaż sam zaczął odnosić pierwsze sukcesy na rynku sztuki, uważany jest przez krytyków za przeciwnika przemiany malarstwa w towar, co manifestował przede wszystkim w cyklu obrazów z motywem „pięknych galerii”.

Nabierająca rozpędu kariera Daniëlsa została brutalnie przerwana w 1987 roku, kiedy malarz doznał rozległego wylewu. Do malowania wrócił stopniowo po kilkunastu latach przerwy w 2005 roku i chociaż jego możliwości twórcze są ograniczone (może rysować i malować tylko lewą ręką), nadal chętnie nawiązuje do wielu motywów ze swojej twórczości przed chorobą oraz dalej rozwija nowe.

Ponieważ od wylewu Daniëls nie może (lub, jak twierdzą jego znajomi, nie chce) mówić, twórcy filmu oddali głos jego przyjaciołom, którzy z fascynacją opowiadają o życiu i sztuce malarza, o tym jak energia undergroundowej kultury Eindhoven (rodzinnego miasta artysty, gdzie, z krótki przerwami, mieszkał całe życie) wpłynęła na malarstwo Daniëlsa oraz jak jego twórczość rozwija się obecnie.

W filmie fragmenty nagrań wideo z prywatnych archiwów artysty i jego znajomych z lat 80. przeplatają się ze współczesnymi scenami, nakręconymi m.in. w czasie przygotowań do indywidualnej wystawy Daniëlsa w madryckim muzeum Reina Sofia, podróży artysty do Nowego Jorku oraz w jego domu w Eindhoven. Tym wszystkim obrazom towarzyszy dynamiczna, rockowo-punkowa muzyka, która była tłem i inspiracją malarstwa Daniëlsa przez lata rozkwitu jego twórczości.