Art stations fundation - by Grażyna Kulczyk

PROJEKT YANKA RUDZKA. WIELOGŁOS. 

To kontynuacja-rozwinięcie  projektu , jaki fundacja Art Stations  przeprowadziła wiosną 2016 roku w brazylijskim Salwadorze de Bahia w ramach roku kultury polskiej w Brazylii. Inspiracją dla działań było nieoczekiwane  odkrycie postaci YANKI RUDZKIEJ (1916-2008) – polskiej tancerki, która w 1956 roku przybyła do Salwadoru by poprowadzić pionierską w tamtym okresie Szkołę Tańca Uniwersytetu Federalnego, która  szybko stała się jednym z najważniejszych ośrodków sztuk scenicznych w Brazylii. Nieznana dotąd w ogóle w Polsce Yanka Rudzka uznawana jest za matkę współczesnego  tańca w Salvadorze i jedną z najważniejszych postaci tańca nowoczesnego w Brazylii w ogóle -  pierwszą, która połączyła tradycję tańca modern (zarówno  ekspresjonistycznego, jak i amerykańskiego) z tradycyjną kulturą o korzeniach afro-brazylijskich (zwłaszcza z muzyką i rytuałami  i tańcami afrykańskiego kultu opętań candomblé).

Prześledzeniu historii i twórczości Yanki Rudzkiej w celu odzyskania jej dla historii polskiego tańca i choreografii poświęcona była część badawcza projektu w 2016r. Równie istotną częścią  przedsięwzięcia stała się  praktyczna i twórcza refleksja nad osiągnięciami Rudzkiej i poszukiwanie w jej pracy impulsów i  inspiracji dla oryginalnego spektaklu (ZACZYN, chor. Joanna Leśnierowska  i Janusz Orlik), który połączył polskich i salwadorskich tancerzy pozwalając na zbliżenie obu środowisk tanecznych (kwiecień 2016). Głównym tematem pracy i projektu stał się  przede wszystkim moment spotkania w praktyce tanecznej opartej na analizie i inspiracjach kulturą tradycyjną zarówno Brazylii (samba), jak i Polski (niestylizowane tańce ludowe – oberki i mazurki). Spektakl , którego twórczą zasadą była wymiana doświadczeń,  partnerstwo i dialog,  stał się w pewnym sensie powtórzeniem gestu Yanki Rudzkiej (jej podróży do Brazylii i dzielenia się taneczną wiedzą przy jednoczesnym zainteresowaniu lokalną kulturą Bahia)  i umożliwił praktyczną wymianę doświadczeń i poszukiwanie miejsc wspólnych, oraz inspirujących różnic dzielących oba taneczne światy. (Więcej o Zaczynie tutaj)

Projekt w Salwadorze zarysował obszary poszukiwań, które PROJEKT YANKA RUDZKA.WIELOGŁOS rozwija poszerzając swoje studia nad taneczną kulturą tradycyjną o Armenię i Gruzję proponując spotkanie na przecięciu czterech kultur – polskiej, brazylijskiej i kaukaskiej (ormiańskiej i gruzińskiej). Projekt ma w założeniu twórczą konfrontację artystów tańca współczesnego mierzących się jednocześnie z własną, jak i obcą tradycją. W ten sposób oferuje artystom (a poprzez finałowe pokazy wspólnie stworzonej choreografii także szerszej publiczności ) podróż do źródeł i z powrotem pod patronatem Yanki Rudzkiej. W tym kontekście stanowi także powtórzenie programowego gestu polskiej artystki  - gestu podróży do zupełnie nam nieznanej, i postrzeganej jako egzotyczna kultury i pytanie o możliwość międzykulturowego spotkania i poznania oraz gestu zwrócenia się w stronę lokalnej kultury tradycyjnej i jej źródeł z pytaniem o możliwe znaczenie tej kultury dla współczesnej praktyki choreograficznej.